EIBARKO BONBARDAKETA... EZ AHAZTU
1937.urteko Apirilaren 25ean
Eibarko bonbardaketa (EITB)
Bartolo eta Agustinen lekukoak
Eibarko gerrako umeak:
Durango eta Gernikako bonbardaketen lekukoak:
"Lurra astinduz"antzezlana Karrika antzerki taldea 2010
Ahotsak.eus-en aurki ditzakezue lekukotza gehiago.
UXUE ALONSO: "Gerra hasi zen eta nire birraittitte kartzelaratu egin zuten. Birramama hamar umerekin Frantziara bidali zuten itsasontzian beste hainbat bezala, han sei bat hilabete egin zituzten. Ume txikienak hilabete gutxi zeuzkan oraindik eta gaixorik zegoen, Frantzian hil zen. Birramama bere bederatzi umeekin Durangora bueltatu zenean ez zeukan ezer beraien ondasun guztiak kendu zizkietelako: ez etxerik ez negozioko lokalik (sastreria bat durango erdian) ez terrenorik...ezer. Lehengusu batek utzita lortu zuen bizitzeko tokia. Ordutik aurrera miseria handia bizi behar izan zuten..."
1go eta 2. Mailak:
"Hasiera" Paula Carballeiraren ipuina, Sonja Danowskiren marrazki ederrekin. Gazteleraz "El principio". Gerrari buruzko ipuin labur laburra. Disfrutatu marrazki ederrez.
"El principio": https://www.youtube.com/watch?v=fRDxlYKZfZE(gazteleraz osorik)
Proposamenak: 1. Gerra garaia bizi izan zuten etxeko nagusienei galdetu apuntatu koaderno batean beraien bizipenak eta nahi baduzu gurekin partekatu.
2. Apirilaren 23an Liburuaren Nazioarteko eguna da beraz egun horretan gustokoen duzun ipuina irakurtzera gonbidatzen zaitut. Nahi baduzu grabatu audio bat eta bidali ualonso@mogel.org helbidera eta blogean entzun ahal izango dituzue bidalitako guztiak...animo!
GUSTOKO IPUINAREN IRAKURKETA Liburuaren Nazioarteko eguna
OXELOLAÑETA "Benito Lertxundi naiz": https://www.youtube.com/watch?v=wVpYoSbTULA
ELENE PRIETO "Aita erlezaina da" : https://www.youtube.com/watch?v=fo4_STJso40
MAYSSAA AOULAD "Ipuinak eta lagunak": https://www.youtube.com/watch?v=ftR9SFp5lZE
UNAX CONDE, "Aurkakoak": https://www.youtube.com/watch?v=u-H_Ts0FFoY
MIREN ORTEGA, "Martina": https://www.youtube.com/watch?v=R2yc9Yoe2h0
GERRAKO KONTUAK:
MANEX ARRIETA Bere amamak horrela kontatu zion: https://www.youtube.com/watch?v=8zr99OkPzI0
3. eta 4. Mailak:
Gezurra badirudi ere 30. hamarkadan Euskal Herrian gerra bat egon zen eta pertsona asko beren etxeak laga behar izan zituzten, bere gertukoak galdu, errefuxiatuak izan ginen gu ere. Ondoren ikusiko duzuen ipuinean Akimi gertatzen zaion moduan. Disfrutatu ipuinaz eta marrazki ederrez:
"Akim ihesi" Claude K. Dubois Ttarttalo 2014
"Akim ihesi": https://vimeo.com/204770807
Proposamenak: 1. Gerra garaia bizi izan zuten etxeko nagusienei galdetu apuntatu koaderno batean beraien bizipenak eta nahi baduzu gurekin partekatu.
2. Apirilaren 23an Liburuaren Nazioarteko eguna da beraz egun horretan gustokoen duzun ipuina irakurtzera gonbidatzen zaitut. Nahi baduzu grabatu audio bat eta bidali ualonso@mogel.org helbidera eta blogean entzun ahal izango dituzue bidalitako guztiak...animo!
GUSTOKO IPUINAREN IRAKURKETA Liburuaren Nazioarteko eguna
LEIRE LARRAÑAGA, "Elmer":
IRATI ASTIGARRAGA "Animalien bizitza, igaraba":
NAHIA ASTIGARRAGA, "Onin eta altxorraren uhartea": https://www.youtube.com/watch?v=IlDkUuCvNXw
IRATI ALDALUR, "Luna eta printzea": https://www.youtube.com/watch?v=i2t4pCZsXl0
JON PRIETO, "Joxe panpin liburu saltzaile fin": https://www.youtube.com/watch?v=RqoPYFpnJLU
SARA RUFZ. "El lobo y los siete cabritillos": https://www.youtube.com/watch?v=CimzwKToGI4
IRATI GARATE, "Junie B. Jonnes eta anaiatxo moñoñoa":https://www.youtube.com/watch?v=WMEb2TqbeGU
GERRAKO KONTUAK :
MARKEL VALLEJO, 3.A: "Nire biramama Mertxek, sei urte zituenean Amañako pistinetara joan zen bere ahizparekin eta geroago hasi zen bonbardaketa. Korrika batean joan ziren andra baten etxera eta koltxoiak jarri zituzten leihoetan. Horrela ezkutatu ziren".
5. eta 6.Mailak:
Eibarko bonbardaketaren lekukoen ahotsak. 1937ko Apirilaren 25ean gertatu zen Eibarren bonbardaketa.
Entzun arretaz gure historiaren jabe izan behar baikara etorkizuna eraikitzeko.
Gerrari buruz irakurri nahi baduzue gomendioa:Unai Iturriagaren "Udaberririk ankerrena" Alex Sanviren irudiak dituen komiki ederra. Durangoko bonbardaketan girotua dago. Elkar argitaletxea
1937ko udaberriko lehenengo egunak dira. MAri eta Martin neska-mutikoak, aittitte Eleuteriogaz batera, Durangora bidean doaz tropa faxistak Intxortako frontearen kontrako azkeneko erasoaldiari ekitear direla.
Martxoaren hogeita hamaikagarrenean faxistek errukirik barik bonbardatuko dituzte Elorrio eta Durango, gure protagonistak sarraskiaren lekuko direla. Berandu barik, faxistaek hankapean hartuko dute Durangaldea, eta euren eskutik etorriko dira mendekua, umiliazioa, erbestealdi luzeak...
Gure herriak gogoratzen duen udaberririk ankerrena izan zen 1937ko hura. Oraindino eta ankerragoa haur baten begietan.
Gerra giroko ipuin bat dakarkizuet ondoren.
"Kontrabandista eta karabineroa" Joseba Aurkenerenaren ipuina Ventura Ruizek irakurrita:
36an piztutako zorigaiztoko gerrak egoera arruntean aldatu zuen erreketeak Nafarroako Bera herrian sartu zirenDoneztebeko ziega batean Txomin Irazoki kontrabandista eta Andrés Sanchez sargentua topatu ziren gaua zen eta goizeko lehen orduetan fusilatu behar zituzten beste aunitz ere herritarekin batera, hil aurreko oren luze haiek bien arteko solasa erraztu zuen...
Ipuina ulertzeko hitz batzuen azalpena:
Karabineroa: Mugazaina.
Abertzalea: Aberriaren laguna. Herria maite duena.
Erreketea: Lehen karlistaldian sortutako milizianoak, nafarroako hegoaldekoak ziren. Gerra zibilean matxinoen alde aritu ziren soldaduak.
Kontrabandoa: Ondasun eta pertsonen legez kanpoko mugimendua eta merkataritza da, gehienetan herrialde batetik bestera. Kontrabandoaren helburua legez kanpoko produktuak garraiatzea da. Kontrabandoan aritzen denari kontrabandista edo trafikante deritzo. Kontrabandoaren helburua legez kanpoko produktuak garraiatzea, hauek eragoztea helburu duten kontrola saihestea, salerosketan ordaindu beharreko zergak ekiditea. Kontrabandoz mugitzen diren produktuak merkatu beltzean saltzen dira.
Ziega: Zelda, kartzeletan egoten direnak. Ilunak eta argi gutxikoak normalean.
Deus: Ezer, batere. Nafarroako hizkeran.
Orena: Ordua. Nafarroako hizkeran.
Proposamenak: 1. Gerra garaia bizi izan zuten etxeko nagusienei galdetu apuntatu koaderno batean beraien bizipenak eta nahi baduzu gurekin partekatu.
2. Apirilaren 23an Liburuaren Nazioarteko eguna da beraz egun horretan gustokoen duzun ipuina irakurtzera gonbidatzen zaitut. Nahi baduzu grabatu audio bat eta bidali ualonso@mogel.org helbidera eta blogean entzun ahal izango dituzue bidalitako guztiak...animo!
GUSTOKO IPUINAREN IRAKURKETA
Liburuaren Nazioarteko eguna
OLATZ PLAZAOLA,"BANBI": https://www.youtube.com/watch?v=iH0y2hVFotE&feature=youtu.be
MAIALEN IBAÑEZ "Tea Stilton": https://www.youtube.com/watch?v=HEFKKFp1CR0
OIHAN AROSA "El diario de Greg mala suerte": https://www.youtube.com/watch?v=ab2H8vZQKa4
NAHIA LOPEZ "Rosaren amona": https://www.youtube.com/watch?v=sdY6FDZjZig
MARKEL LAZPITA "Futbolísimos y el misterio del penalti invisible": https://www.youtube.com/watch?v=U3kfkyljiiA
BEÑAT KAREAGA, "Gizajo baten egunkaria": https://www.youtube.com/watch?v=5JYy_YSVmUo
IHART GIL, "Judy Moody ospetsua egiten da": https://www.youtube.com/watch?v=5XI28kn0OXI&feature=youtu.be
KEPA URKIZU, "Nur": https://www.youtube.com/watch?v=lw3rIvQgWPM
MAIALEN IBAÑEZ: https://www.youtube.com/watch?v=ZZd39xab-jY
UXUE GOMEZ, "Harry Potter Fenixaren ordena": https://www.youtube.com/watch?v=AEVZqERMVgw
GAIZKA BOLLAR, "Los forasteros del tiempo": https://www.youtube.com/watch?v=xKDsRpnMw34
NAIA LARRAÑAGA, "Audrey, actriz": https://www.youtube.com/watch?v=vJS-QzX6aMQ
KEPA ORTEGA, "Diario de Greg 3": https://www.youtube.com/watch?v=yTDETMDplzU
GERRAKO KONTUAK:
AIORA BALLESTEROS: "Nire birramona ez zen Eibarren bizi gerra garaian Bilbotik irten zen itsasontzi baten ihes egin zuen Frantziara, bi ume txikiekin eta haurdun zegoela. Itsasontzian jende asko zegoen gerratik ihesi eta birraitxitxa gerran parte hartzen geratu zen. Gerra bukatutakoan bueltatu ziren eta nire aitxitxa Eibarren jaio eta hazi zen."
MIÑAN kapituluka
Bigarren partea:
18.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=LXTm2J-1kLQ
19. Kapitulua: https://www.youtube.com/watch?v=p1MW9ViHd7s
20.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=JT2rHNUJADE
21.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=go5dQruTmIg
22.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=sPLb5jnWy6M
23.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=r8QHVJa5c5k
24.Kapitulua:https://www.youtube.com/watch?v=zHjhNYX7Un4
25. Kapitulua: https://www.youtube.com/watch?v=Cg2s7KuWd2U
26. Kapitulua: https://www.youtube.com/watch?v=ks8Sm-vk_L0
Hirugarren partea:
Lehenengo Kapitulua: https://www.youtube.com/watch?v=G-3suQgOy_Y
